1. შესავალი
მოგების გადასახადის განაკვეთი საქართველოში არის – 15%.
მოგების დაბეგვრას ექვემდებარება შემდეგი:
1. განაწილებული მოგება;
2. გაწეული ხარჯები ან სხვა გადასახდელები, რომლებიც არ არის დაკავშირებული ეკონომიკურ საქმიანობასთან;
3. საქონლის/მომსახურების უფასო მიწოდება ან/და თანხის გადარიცხვა;
4. საქართველოს საგადასახადო კოდექსით განსაზღვრულ შეზღუდულ ოდენობაზე გადახდილი წარმომადგენლობითი ხარჯები;
მოგების დაბეგვრას დაქვემდებარებული თანხა გამოითვლება განხორციელებული თანხის/გადახდილი ხარჯის ჯამის გაყოფით დაბეგვრის ობიექტის მიხედვით განსაზღვრული 0,85-ით.
2. მოგების განაწილება
მოგების განაწილებად ჩაითვლება შემდეგი:
1. საწარმოს მიერ დაკავშირებულ მხარესთან (რომელიც არ ექვემდებარება მოგების გადასახადის ახალი მოდელის ესტონურ მოდელს) შესრულებულ ნებისმიერ ოპერაციას, თუ მათ შორის დადებული ტრანზაქციის ფასი განსხვავდება მისი საბაზრო ფასისგან და მათი ურთიერთობა გავლენას ახდენს გარიგების შედეგზე;
2. კონტროლირებადი ტრანზაქციის განხორციელება, თუ ტრანზაქციისათვის დადგენილი პირობები არ აკმაყოფილებს საბაზრო პრინციპს;
3. საწარმოს მიერ საშემოსავლო გადასახადისგან/მოგების გადასახადისგან გათავისუფლებულ პირთან შესრულებული ნებისმიერი ოპერაცია, თუ მათ შორის დადებული გარიგების ფასი განსხვავდება მისი საბაზრო ფასისგან.
3. არაეკონომიკური ხარჯები / გადახდები
ხარჯები, რომლებიც არ არის დაკავშირებული ეკონომიკურ საქმიანობასთან, არის:
1. ხარჯები, რომლებიც არ არის დოკუმენტირებული;
2. ხარჯები, რომელთა გადახდის მიზანი არ არის მოგების, შემოსავლის ან კომპენსაციის მიღება;
3. მიკრო ბიზნესის სტატუსის მქონე ფიზიკური პირისგან შეძენილ საქონელზე/მომსახურებაზე გადახდილი ხარჯები, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც ამ სტატუსის მქონე პირის მიერ საქონლის/მომსახურების მიწოდებით მიღებული შემოსავალი იბეგრება ზოგადი წესით, ან როცა ტვირთი. შენიშვნა/საქონლის მიწოდების/შესყიდვისას გაიცემა საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მიერ განსაზღვრული ფორმის დოკუმენტი;
4. საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მიერ დადგენილ წლიურ საპროცენტო განაკვეთზე ზევით კრედიტზე (სესხზე) გადახდილი პროცენტი;
5. სპეციალური სავაჭრო კომპანიისგან უცხოური საქონლის შეძენისას პირის მიერ საქონლის საბაჟო ღირებულების ღირებულების ოდენობით შეძენისთვის გადახდილი ხარჯები, გარდა იმ ხარჯებისა, რომლებიც არ არის დაკავშირებული სპეციალურ სავაჭრო კომპანიასთან გადახდებთან.
4. არაეკონომიკური ხარჯები / გადახდები
მოგების გადასახადს დაექვემდებარება შემდეგი:
1. შეღავათიანი საგადასახადო რეჟიმის მქონე ქვეყანაში რეგისტრირებული, აგრეთვე მოგების გადასახადისგან გათავისუფლებული პირის მიერ გამოშვებული სასესხო ფასიანი ქაღალდების შესაძენად განხორციელებული გადახდები;
2. შეღავათიანი საგადასახადო რეჟიმის მქონე ქვეყანაში რეგისტრირებულ პირზე, აგრეთვე მოგების გადასახადისგან გათავისუფლებულ პირზე, რომელიც წარმოიშვა სახელშეკრულებო ურთიერთობების საფუძველზე;
3. ავანსის გადახდა შეღავათიანი საგადასახადო რეჟიმის მქონე ქვეყანაში რეგისტრირებულ პირზე, აგრეთვე მოგების გადასახადისგან გათავისუფლებულ პირზე;
4. შეღავათიანი საგადასახადო რეჟიმის მქონე ქვეყანაში რეგისტრირებულ პირზე, აგრეთვე მოგების გადასახადისგან ან/და ამ პირის მიმართ მოთხოვნის შესაძენად განხორციელებული გადასახდელებისგან გათავისუფლებული პირისათვის სესხის გაცემა;
5. შეღავათიანი საგადასახადო რეჟიმის მქონე ქვეყანაში რეგისტრირებულ, აგრეთვე მოგების გადასახადისგან გათავისუფლებულ პირზე მოთხოვნის უფლების გადაცემის ან/და მოთხოვნის უფლების უარყოფის გამო წარმოშობილი ზარალი.
6. არარეზიდენტის, აგრეთვე მოგების გადასახადისგან გათავისუფლებული პირის კაპიტალში შეტანილი შენატანი ან/და წილის/კაპიტალის შესაძენად განხორციელებული შენატანი (გარდა უცხოურ აღიარებულ აქციაზე განთავსებული აქციისა/კაპიტალისა. გაცვლა.
7. სესხის გაცემა ფიზიკურ ან არარეზიდენტზე (გარდა უცხოეთში აღიარებულ საფონდო ბირჟაზე განთავსებული სასესხო ფასიანი ქაღალდების შეძენისა).
5. გადასახადის აღდგენა
1. თუ შეძენილი სასესხო ფასიანი ქაღალდების ან კაპიტალში მონაწილეობის უფლების (წილები/პროცენტები) მიწოდების ან მოთხოვნის დაკმაყოფილების შედეგად დაზარალდა გადახდა (ფაქტობრივად მიღებული თანხა), კომპანიას შეუძლია გადარიცხოს და დაიბრუნოს თანხა. ადრე გადახდილი მოგების გადასახადი მოგების გადასახადის ოდენობით, რომელიც გამოითვლება თანხის ფაქტობრივი მიღების სააღრიცხვო პერიოდში გადახდილი თანხის მიხედვით.
2. თუ გაცემული სესხი/წინასწარ გადაიხადა, ან საქონელი/მომსახურება იქნა მიღებული წინასწარი გადახდის სანაცვლოდ, კომპანიას შეუძლია დააფიქსიროს და დაიბრუნოს ადრე გადახდილი მოგების გადასახადის თანხა მოგების გადასახადის მიხედვით გამოთვლილი. სესხის/წინასწარი გადახდის ან საქონლის/მომსახურების ფაქტობრივი მიღების საანგარიშო პერიოდში გადახდილი თანხა ან მიღებული საქონლის/მომსახურების კომპენსაციის ოდენობის მიხედვით.
6. უფასო გადარიცხვისა და წარმომადგენლობის ხარჯები
1. საქონლის ან მომსახურების მიწოდება, რომელიც არ არის გამიზნული მოგების, შემოსავლის ან კომპენსაციის მისაღებად, ჩაითვლება უფასო მიწოდებად;
2. საქონლის უფასო მიწოდებად ჩაითვლება მარაგის ან/და აქტივების დეფიციტი მისი იდენტიფიცირების მომენტში;
3. კალენდარული წლის განმავლობაში გასაწევი წარმომადგენლობითი ხარჯების ოდენობა შემოიფარგლება წინა კალენდარული წლის განმავლობაში მიღებული შემოსავლის 1 1 TP3 ტ, ხოლო გაწეული ხარჯების 1 1TP3 ტ, თუ ხარჯები აღემატება მიღებულ შემოსავალს. საწარმოს დაწესებულების კალენდარული წლის განმავლობაში გაწეული წარმომადგენლობითი ხარჯების ოდენობა შემოიფარგლება მიმდინარე კალენდარული წლის ბოლომდე გაწეული ხარჯების 1 %-ით.
7. დასკვნა
ამ სტატიაში განვიხილეთ მოგების გადასახადის მნიშვნელოვანი ძირითადი თემები საქართველოს საგადასახადო კოდექსი.
შეგიძლიათ ჩამოტვირთოთ ჩვენი ბროშურა ამ სტატიის შესახებ აქ.